Αγγλο-αμερικανικός φεμινισμός
αγγλο-αμερικανικός φεμινισμός [GR], anglo-american feminism [EN], féminisme anglo-américain [FR], anglo-amerikanisher feminismus [DE]
Η εξέλιξη του αγγλο-αμερικανικού φεμινισμού συχνά περιγράφεται σε «κύματα», με το «πρώτο κύμα» στις ΗΠΑ να ξεκινά με τη δράση του National Woman Suffrage Association το 1869, υπό τη Susan B. Anthony, καθώς και με άλλες προσπάθειες κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, όταν δηλαδή η απελευθέρωση της γυναίκας εντάχθηκε στο γενικότερο πλαίσιο της απελευθέρωσης του «ανθρώπου».
Ακολουθεί μια περίοδος σχετικής αδράνειας μέχρι το 1970 περίπου, με δύο μόνο έργα να ξεχωρίζουν: The Feminine Mystique (1963) της Betty Friedan και Sexual Politics (1970) της Kate Millett. Επίσης, παρατηρείται μια στροφή του αγγλο-αμερικανικού φεμινισμού προς τον γαλλικό φεμινισμό [French feminism], ο οποίος βασίζεται σε κείμενα όπως Το δεύτερο φύλο (1949) της Simone de Beauvoir, και με τον οποίο βρέθηκε, στη συνέχεια, σε συνεχή αντιπαράθεση: ενώ ο αγγλο-αμερικανικός φεμινισμός εστίαζε στη γυναικεία εμπειρία και ιστορία και σε «ρεαλιστικούς» γυναικείους χαρακτήρες στη λογοτεχνία, ο γαλλικός εστίαζε στη χρήση της λέξης «γυναίκα» στη γλώσσα, τη φιλοσοφία και την ψυχανάλυση. Ο αγγλο-αμερικανικός φεμινισμός αναζητούσε τη γυναικεία λογοτεχνική παράδοση, ενώ ο γαλλικός ανέπτυξε έναν μοντέρνο και πρωτοποριακό τρόπο γραφής που αναφερόταν στο γυναικείο σώμα και στις γυναικείες επιθυμίες. Ο αγγλο-αμερικανικός φεμινισμός ζητούσε από τις γυναίκες να «ολοκληρώσουν τον εαυτό τους», ενώ ο γαλλικός μιλούσε για τη γυναίκα ως αναπόφευκτα διαιρεμένη, μεγαλόπρεπα πολλαπλή και αδύνατο να περιοριστεί σε έναν ενιαίο εαυτό.
Το δεύτερο κύμα [second wave feminism] -από το 1970 και έπειτα- χαρακτηρίζεται από μια έκρηξη πολύπλοκων θεωριών οι οποίες δανείζονται στοιχεία από τη φιλοσοφία, την ψυχανάλυση και την πολιτική. Βασικοί του στόχοι ήταν α) να θέσει υπό αμφισβήτηση πατριαρχικές αξίες που καταπίεζαν τις γυναίκες και να ασκήσει κριτική σε απεικονίσεις των αξιών αυτών στη λογοτεχνία και στη λαϊκή κουλτούρα της εποχής, και β) να απεικονίσει τη γυναίκα ως αυτόνομη, δίνοντας έμφαση στο γυναικείο σώμα και προβάλλοντας θέματα όπως το δικαίωμα στην αναπαραγωγή, η σεξουαλική παρενόχληση και η σωματική βία.
Κλειδί για την ανάπτυξη του φεμινισμού θεωρήθηκε η ανάπτυξη της αυτο-συνείδησης. Η γυναικεία εμπειρία όπως παρουσιάζεται μέσω γυναικείων λογοτεχνικών χαρακτήρων, οι αντιδράσεις των αναγνωστριών και η καριέρα, η τεχνική και η θεματολογία των γυναικών συγγραφέων ήταν το επίκεντρο του αγγλο-αμερικανικού φεμινισμού. Βασικός του σκοπός υπήρξε η ανίχνευση και η περαιτέρω καλλιέργεια της γυναικείας λογοτεχνικής παράδοσης. Η Virginia Woolf, και κυρίως το έργο της A Room of one’s Own (1929), αποτέλεσε βασική πηγή έμπνευσης για τους/τις φεμινιστές/τριες που ασχολήθηκαν με τη γυναικεία λογοτεχνική παράδοση και κριτική. Στην ανάκτηση και (επαν)έκδοση λογοτεχνικών έργων γυναικών συγγραφέων βοήθησαν πολύ εκδοτικοί οίκοι, όπως The Feminist Press στις ΗΠΑ και οι Virago
Press και Women’s Press στη Μ. Βρετανία. Η ενεργή συμμετοχή των μαύρων γυναικών δημιούργησε αντιθέσεις στους κόλπους της «βασικής» πολιτικής γραμμής του αμερικανικού φεμινισμού. Έτσι ο φεμινισμός διευρύνθηκε βασιζόμενος σε πολλαπλά γυναικεία θέματα.
Φοιτητική ομάδα Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Λεξικογραφίας: Αναγνωστόπουλος Ιωάννης, Δρακοπούλου Μαρία, Ελευθερίου Δέσποινα, Κούτρα Αλεξάνδρα, Κρομμύδα Ευθαλία, Μαρίν Μαρία,Τριανταφύλλη Ευαγγελία, Τρυπαναγνωστοπούλου Σοφία, Φωκάς Γεώργιος (επιμέλεια Δρ. Ευτέρπη Μήτση)
