Γυνοκριτική
γυνοκριτική [GR], gynocriticism [EN], gynocritique [FR], gynokritik [DE]
Ο όρος δημιουργήθηκε από την αμερικανίδα φεμινίστρια κριτικό Elaine Showalter στο έργο της “Toward a Feminist Poetics” (1979), με βάση τον γαλλικό όρο gynocritique. Η γυνοκριτική περιλαμβάνει την έρευνα της ιστορίας της γυναικείας λογοτεχνικής παραγωγής, καθώς και τη μελέτη της γυναικείας λογοτεχνίας ως προς το θέμα, το ύφος και τη δομή. Σχετικά με την ιστορική έρευνα, αμφισβητεί την αντικειμενικότητα των υπαρχόντων κανόνων [canons] για τον χαρακτηρισμό ενός έργου ως «καλού», κανόνων δημιουργημένων από άντρες κριτικούς. Όσον αφορά τη μελέτη της γυναικείας λογοτεχνίας, επισημαίνει τη δυσκολία ύπαρξης μιας ξεχωριστής γυναικείας λογοτεχνικής παραγωγής σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία και λογοτεχνική παράδοση. Κάνει λόγο για έναν «κυρίαρχο» και έναν «σιωπηλό» κόσμο αντρών και γυναικών αντίστοιχα και ερευνά πώς διαφέρει η γυναικεία συγγραφή από αυτή των αντρών και κατά πόσο υπάρχει κάποια ενότητα στη «σιωπηλή» παραγωγή των γυναικών.
Με τη σύνθεση του όρου, η Showalter αναζητά τα χαρακτηριστικά μια «γυναικείας γλώσσας» και μιας «γυναικείας αισθητικής», καλώντας τις γυναίκες κριτικούς (γυνοκριτικούς) να δημιουργήσουν μια κριτική της γυναικείας λογοτεχνικής παραγωγής η οποία να βασίζεται σε μια γυναικεία οπτική.
Η γυνοκριτική συνέβαλε στον φεμινισμό με την αναπροσαρμογή των κριτηρίων της λογοτεχνικής κριτικής, την ανάδειξη άγνωστων γυναικείων συγγραφέων και την ανάλυση της ιδιαιτερότητας της γυναικείας δημιουργικότητας.
Η Showalter κατηγορήθηκε, κυρίως από την κριτικό Toril Moi, για ουσιοκρατία [essentialism] στην προσπάθειά της να ορίσει μια γυναικεία αισθητική, η οποία, κατά τη Moi, αποκλείει γυναίκες διαφορετικών εθνοτήτων, φυλών και χαρακτηριστικών. Επίσης, κατηγορήθηκε ότι η γυνοκριτική απομονώνει τις γυναίκες σε έναν δικό τους κόσμο, μακριά από τον κόσμο των αντρών.
Φοιτητική ομάδα Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Λεξικογραφίας: Αναγνωστόπουλος Ιωάννης, Δρακοπούλου Μαρία, Ελευθερίου Δέσποινα, Κούτρα Αλεξάνδρα, Κρομμύδα Ευθαλία, Μαρίν Μαρία,Τριανταφύλλη Ευαγγελία, Τρυπαναγνωστοπούλου Σοφία, Φωκάς Γεώργιος (επιμέλεια Δρ. Ευτέρπη Μήτση)
