Μητρογονική κληρονομιά
μητρογονική κληρονομιά [GR], matrilineal heritage [EN], héritage matrilinéaire [FR], matrilineares erbe [DE]
Η μητρογονία είναι, σύμφωνα με την επιστήμη της ανθρωπολογίας, η δημιουργία απογόνων από τη γενιά των θηλυκών μελών μιας οικογένειας (γιαγιά-μητέρα-κόρη-εγγονή). Μητρογονικές ονομάζονται οι κοινωνίες όπου η κληρονομιά περνάει στις επόμενες γενιές από την πλευρά της μητέρας αντί του πατέρα όπως συνηθίζεται. Μητρογονικές οικογένειες υπήρχαν στην Ευρώπη μέχρι τον 19ο αιώνα. Ωστόσο, ανθρωπολογικές έρευνες έχουν φέρει στο φως πολλούς πολιτισμούς και φυλές στην Αφρική, την Ασία και τον Ειρηνικό Ωκεανό, όπου ισχύουν ακόμη νόμοι μητρογονικής ιδιοκτησίας.
Η σχέση μητέρας-κόρης ήρθε στο προσκήνιο μέσα από τις φεμινιστικές συζητήσεις σχετικά με το θέμα της μητρότητας [maternity] και της αναπαραγωγής στη δεκαετία του 1970. Ένα από τα ζητήματα που απασχόλησαν τους/τις θεωρητικούς του δυτικού φεμινισμού ήταν και η μητρογονική κληρονομιά. Σύμφωνα με τη Nan Bauer Maglin (1980), τα χαρακτηριστικά της μητρογονικής λογοτεχνίας είναι τα εξής: η αναγνώριση από την κόρη ότι η φωνή της δεν είναι εξ ολοκλήρου δική της η σημασία τού να δει πραγματικά τη μητέρα της παρά ή πέρα από την διαστρεβλωμένη ή λάθος εικόνα που προκαλεί το γεγονός ότι μεγάλωσαν μαζί ο θαυμασμός και η ταπεινότητα που νιώθει για τη δύναμη της μητέρας της ο θυμός και η απελπισία για τον πόνο και τη σιωπή που αυτές υπομένουν και οι οποίοι κληροδοτούνται από τη μητέρα στην κόρη και, τέλος, η ανάγκη να εκφραστεί και να διατηρηθεί με κάποιον τρόπο αυτή η μητρογονική κληρονομιά. Η Marianne Hirsch (1989) διατυπώνει την ανάγκη ύπαρξης μιας «διπλής φωνής», η οποία θα συνδυάζει τις φωνές και των μητέρων και των θυγατέρων ώστε να παραχθεί μια πολλαπλή γυναικεία συνείδηση, αποδίδοντας έτσι το πνεύμα της ενασχόλησης του δυτικού φεμινισμού με τη λογοτεχνία της μητρογονικής κληρονομιάς σε συνδυασμό με μια εξελισσόμενη φεμινιστική επιδίωξη για την ανάκτηση της μητρικής υποκειμενικότητας. Η Luce Irigaray, γράφοντας για τις γυναικείες γενεαλογίες, επισημαίνει την ανάγκη «να ξαναθυμηθούμε την ξεχασμένη μητέρα», ενώ στα έργα σημαντικών συγγραφέων από την Αφρική όπως η Djura, και η Maryse Condé, η αναζήτηση των ηρωίδων για την «ξεχασμένη μητέρα» είναι συνδεδεμένη με την επιστροφή στη μητέρα-πατρίδα [la mère-patrie] και την ανάκτηση της πολιτιστικής και γλωσσικής τους κληρονομιάς.
Φοιτητική ομάδα Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών Λεξικογραφίας: Αναγνωστόπουλος Ιωάννης, Δρακοπούλου Μαρία, Ελευθερίου Δέσποινα, Κούτρα Αλεξάνδρα, Κρομμύδα Ευθαλία, Μαρίν Μαρία,Τριανταφύλλη Ευαγγελία, Τρυπαναγνωστοπούλου Σοφία, Φωκάς Γεώργιος (επιμέλεια Δρ. Ευτέρπη Μήτση)
